Rừng Cần Giờ nhìn từ trên cao. Ảnh: BQL Rừng phòng hộ Cần Giờ.
Rừng Cần Giờ được hình thành, phát triển trên nền đất phù sa do hệ thống sông Sài Gòn, Đồng Nai mang đến, lắng đọng. Khu vực dần hình thành nền đất, kết hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, chế độ thủy triều bán nhật triều, mật độ sông rạch dày đặc tạo sự thuận lợi cho sự phát triển của hệ sinh thái rừng ngập mặn.
Theo công văn gửi Bộ TN-MT, UBND TP.HCM cho biết, rừng phòng hộ Cần Giờ đáp ứng 4/8 tiêu chí đề cử khu Ramsar.
Rừng phòng hộ Cần Giờ chứa đựng một mẫu về sự độc đáo, hiếm và đại diện cho một kiểu đất ngập nước tự nhiên hoặc gần với tự nhiên trong vùng địa lý sinh học đặc biệt. Nuôi dưỡng các loài cực kỳ nguy cấp, nguy cấp hoặc sắp nguy cấp, hoặc các quần xã sinh thái đang bị đe dọa, theo tiêu chuẩn của tổ chức bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) từ 20.000 cá thể chim nước trở lên. Và cung cấp nguồn thức ăn quan trọng cho các loài cá, là nơi sinh sản, nuôi dưỡng và/hoặc đường di cư mà nhờ đó các loài cá có thể sinh sôi nảy nở tại khu đất ngập nước.
Với diện tích gần 35.000 ha rừng ngập mặn, theo UBND TP.HCM, rừng phòng hộ Cần Giờ có các hệ sinh thái phong phú, đa dạng và là nơi cư trú, sinh sống của nhiều loại động thực vật hoang dã có giá trị kinh tế, khoa học, đóng góp nhiều giá trị to lớn trong việc phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường, ổn định đời sống dân cư địa phương cũng như vùng lân cận.
Đặc biệt, vùng đất ngập nước Cần Giờ gắn liền với hệ sinh thái rừng ngập mặn được phục hồi sau chiến tranh và được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp quốc (UNESCO) công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới đầu tiên ở Việt Nam.
Theo chính quyền TP.HCM, việc công nhận rừng phòng hộ Cần Giờ là khu Ramsar, sẽ tạo uy tín cho thành phố mở rộng các quan hệ hợp tác trong nước và quốc tế về quản lý có hiệu quả đất ngập mặn, tăng khả năng hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn xây dựng quốc tế về quản lý có hiệu quả đất ngập nước; tiếp cận sự hỗ trợ của quốc tế thực hiện các dự án bảo tồn đa dạng sinh học, đất ngập nước; đào tạo huấn luyện nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ – công chức trong các lĩnh vực liên quan…
Theo thống kê, hiện Việt Nam có 9 khu đất ngập nước được công nhận là khu Ramsar thế giới gồm Vườn quốc gia Xuân Thủy (Nam Định); Bàu Sấu thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai); Hồ Ba Bể (Bắc Kạn); Tràm Chim (Đồng Tháp); Vườn quốc gia Mũi Cà Mau (Cà Mau); Vườn quốc gia Côn Đảo (Bà Rịa- Vũng Tàu); Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen (Long An); Vườn quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang) và Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long (Ninh Bình).
Theo Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước giai đoạn 2021-2030 của Chính phủ, mục tiêu đến năm 2025 cả nước có 13 khu đất ngập nước được công nhận là khu Ramsar. Các khu Ramsar Việt Nam chú trọng các hoạt động, chương trình du lịch sinh thái, du lịch thân thiện với môi trường góp phần thu hút sự chú ý của quốc tế trong việc bảo tồn đất ngập nước. Đồng thời, tăng cường nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên của cả nước nói chung và các khu Ramsar nói riêng, góp phần phát triển kinh tế – xã hội.
Khu Ramsar là vùng đất ngập nước có đủ điều kiện đáp ứng được các tiêu chí lựa chọn của một vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được quy định trong Công ước Ramsar.
Công ước Ramsar là một công ước quốc tế về bảo tồn, sử dụng hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar, được ký năm 1971 tại Thành phố Ramsar – Iran.
